Pejajaran

Nyambung deui ah, ayeuna mah Pajajaran vs. Pejajaran.

Sakumaha anu disebutkeun dina postingan kuring saméméhna, kecap Pajajaran nujul ka Pakuan Pajajaran, puseur Karajaan Sunda ti saprak dipingpin ku Jayadéwata (anu katelah Sri Baduga Maharaja). Pakuan Pajajaran atawa Pajajaran ieu kadang disebut salaku ngaran karajaan, padahal, sabenerna mah, ceuk ahli sajarah, éta mah ukur sebutan. Buktina, pikeun conto, Tomé Pirés, urang Portegis nu kungsi nyaba ka palabuan Sunda Kalapa (atawa "Kalapa" wungkul) abad ka-16, nyebutkeun yén Sunda-Kalapa téh salah sahiji palabuan karajaan Sunda, lain palabuan karajaan Pajajaran.

Ayeuna, mangga cobi sungsi maké Google kecap "pejajaran". Dina hasil panyungsian, urang bakal mendak loba pisan loka/situs nu nyebut Pajajaran (karajaan) salaku Pejajaran. Naha kaci kitu ngarobah ngaran modél kitu? Lain ukur batur nu kitu téh, dalah urang Sunda sorangan aya nu nulis kitu. Kacalétot ramo, sugan? Atawa alatan salah ucap, kusabab hésé nyebutkeunana? Ah, piraku. Pira gé "p a j a j a r a n", di mana héséna? Manasina "francois" anu kudu dibaca "fransoa" (heuheu...). Aya nu lucu malah mah, piraku "Universitas Pajajaran" bet ditulisna jadi "Universitas Pejajaran". Meureun bisa disaruakeun jeung "Universitas Airlangga" nu disebut jadi "Universitas Aérlangga", atawa "Universitas Indonésia" jadi "Universitas Éndonésia! Heuheu....

Pejajaran, luh!
Tah... ieu mah lain deui. Sababaraha kali kuring kungsi ngadéngé ti urang Betawi kecap "pejajaran", malah dina sinetron nu nyaritakeun urang Betawi gé kuring kungsi ngadéngé larapan sarupa kitu téh. Duka naon hartina, nu pasti mah konotasina téh goréng. Néhatip... Bisi ieu mah, mémang aya kecap "pejajaran" nu teu aya pakuat-pakait atawa patula-patalina jeung Pakuan Pajajaran, sugan ti antara nu maca aya nu bisa ngadadarkeun hartina? Atawa, nu dimaksud dina kontéks éta téh mémang asal-usulna mah tina Pakuan Pajajaran téa? Mun enya, naha bet bisa kitu, nya? Manawi aya nu bisa ngadongéngkeun jujutanana...

Pajajaran vs. Padjadjaran

Sababaraha kali kuring manggihan kecap PAJAJARAN jeung PADJADJARAN. Dua kecap ieu téh sabenerna mah éta-éta kénéh, nyaéta nujul ka puseur karajaan Sunda sanggeus dipindahkeun ka Pakuan Pajajaran, kira wewengkon Bogor ayeuna. Béda sotéh éjahanana wungkul: nu kahiji mah éjahan kiwari, sedengkeun nu kadua mah éjahan heubeul. Ngaran ieu lajeng dijadikeun ngaran ku universitas nu diadegkeun di Bandung: Universitas Pajajaran. Ngan, kusabab ieu universitas téh diadegkeun nalika urang maké éjahan heubeul, nya ditulisna téh jadi Universitas Padjadjaran (taun 1950-an asana mah), malah landihanana gé pan Unpad (lain Unpaj!). Jadi, di urang téh aya dua ngaran: Karajaan Pajajaran (alias Karajaan Sunda nu puseurna di Pakuan Pajajaran) & Universitas Pajajaran.

Salaku ngaran, mémang di urang mah sok tara dirobah nuturkeun éjahan anyar. Jadi, nepi ka kiwari, Universitas Pajajaran téh resmina mah ditulisna keukeuh Universitas Padjadjaran, sarua jeung kasus Soekarno jeung Soeharto (sarta "soe-soe" nu lianna). Tapi, anéhna, éjahan "padjadjaran" téh bet dipaké nepi ka kiwari pikeun nuliskeun Pakuan-Pajajaran (bisi panasaran, mangga buka loka Indosiar, Pikiran Rakyat, Pikiran Rakyat deui, jeung Kompas), padahal Pajajaran mah ngadegna téh jauh saméméh dipakéna éjahan heubeul. Heuheu...

Jadi, maksud tulisan ieu téh sabenerna mah pondok. "Pajajaran" salaku puseur karajaan Sunda, kiwari teu payus mun ditulis "Padjadjaran", da urang mah geus maké éjahan kiwari, lain éjahan heubeul. Enya sotéh ditulisna "Padjadjaran", mun nuliskeun "Universitas Pajajaran" sacara resmi.

Patali jeung Universitas Pajajaran, naha coba bet keukeuh dilandih "Unpad"? Ceuk kuring ieu mah, ieu téh lain teuing kusabab mémang tina ngaranna nu maké éjahan heubeul. Disebut "Unpad" sotéh kusabab létah urang mah teu ilahar boga kecap nu ditungtungan ku "j" paéh. Aya sotéh pasti beunang nyerep tina basa séjén, misalna "manhaj" (basa Arab). Sok baé téang kecap lianna, nepi ka dugul gé moal manggih! Heuheu...

Kutrat-kutrat

Keur diajar ngararancang pidangan loka, caritana mah. Geus sababaraha kali nyoba ngoprek citakan nu aya di blogger.com, lumayan, tadi mah ancur... Jadi we balik deui ka pidangan awal, heuheu... Beda sih, sabab geus ditambahan tumbu ka loka2 sejen nu kadang kalongok, sarta narjamahkeun sababaraha kalimah dina eusi ieu loka.

Oh, enya... Cikeneh ge nyobaan nambahkeun gambar kana artikel, horeng gampang... Ngan, kusabab teu boga koleksi poto/gambar pribadi, jadi we gambarna teh beunang malingan ti loka sejen. Moal dibui ieuh, sugan...

Buruk-buruk papan jati

"Buruk-buruk papan jati" téh paribasa, anu kurang leuwihna mah hartina téh "sagoréng-goréngna ogé, dulur sorangan kénéh, kudu ditulungan". Ceuk cenah, ceuk béja nu kungsi kadéngé/kabaca tina kalawarta atawa obrolan, paribasa ieu sok dipaké ku inohong nu kajiret ku kasus korupsi jeung sabangsana (mangga cobi susud dina Google maké konci 'buruk papan jati') . "Buruk-buruk papan jati, cik atuh dulur sorangan mah ulah dibawa unggah balé watangan," kitu meureun pokpokanana téh. Duh, bet kawas nu bener. Gara-gara paribasa, geus baé lah, ulah digugat-gugat sagala. Mun keukeuh digugat nepi ka buktina, beu... lian ti dulur sorangan nu keuna ku hukuman, urang sorangan gé meureun kabawa wirang...

Kahirupan urang, umumna di Indonésia, geus kajiret ku nu ngaranna korupsi jeung kolusi (KK). Nyogok pikeun meunangkeun proyék, nyogok sangkan teu ditilang, nyogok sangkan urusan gancang bérés, nyogok sangkan sakola nu geus rajét bisa diropéa, aduh... Atuh anu boga kalungguhan, mani mangpang-meungpeung, sagala dikerid sagala dikeduk. Nepi ka kieuna nya, bangsa urang?!!

Dina tarékah ngabongkar/ngabasmi KK anu geus ngajiret ampir sakabéh lapisan urusan kanagaraan/pamaréntahan di urang, tangtuna anu jadi korban téh lain saha lain saha. Lamun hukum geus bener-bener ditanjeurkeun, boa-boa dulur urang anu keuna téh... Palias! Tapi, da geuning kanyataanana kitu. Da nu disebut korupsi téh lain ukur nu itunganana miliaran atawa triliunan, dalah nu ukur itungan ratusan pérak atawa rébuan gé, ari korupsi mah korupsi baé, teu ngabédakeun gedé/leutikna. Matak teu anéh, mun nu kajiret ku hukuman alatan lampah KK téh bisa jadi deukeut pisan pancakakina ka urang sorangan, padahal mah urang téh sakitu cuana ka nu disebut KK téh. Ceuk kasarna mah, ni hayang nyiduhan ka nu boga lampah kitu téh...

Dina prungna, alatan nu keuna ku hukuman téh lain saha lain saha, der téh urang jadi sabil. Saha jalmana anu senang nempo dulur sorangan cilaka? Malah, pan urangna ogé kabawa wirang. "Buruk-buruk papan jati, cik atuh, tulungan ieu dulur..." Tapi, naha enya nu kitu téh keuna ku cilaka? Enya meureun, saréatna mah. Tapi, nyiar rijki tina jalan anu teu halal teh pan dipahing pisan ku agama. Duit haram mah ukur jadi suluh naraka! Naha téga, nempo dulur sorangan beurat beunghar tina ladang teu halal?

Sakumaha anu diajarkeun di sakola jaman baheula, urang téh kudu silih tulungan. Tapi, ulah silih tulungan dina jalan anu goréng. Rasa béla jeung nyaah urang ka dulur, teu bisa dijadikeun alesan pikeun nyumputkeun kajahatan. Niat urang pikeun nulungan dulur anu geus milampah salah, ulah nepi ka ngorbankeun rahayat lian.

Satemenna, paribasa buruk-buruk papan jati téh ngandung ajén anu mulya. Tapi, sigana ajén anu mulya téh bisa jadi ancur alatan dilarapkeun sacara salah. Parahna deui, ku sabab paribasa ieu sok dijadikeun taméng kagoréngan, antukna urang Sunda kabawa goréng. Pajarkeun téh, "Tuh, urang Sunda mah da geus aya ti dituna nyumputkeun tukang korupsi téh!"

Aduh, mani hésé euy hayang nulis téh. Nya.... pokona mah kitu wé lah!!!

Getol Ngimpi

Teuing ku naon, geus sababaraha poé sok ngalaman baé kembang saré alias ngimpi. Rupa-rupa deuih, ti mimiti ngimpi 'kikituan' nepi ka ngimpi naék gajih. Beu! Tadina mah si ngimpi téh rék didongéngkeun deui, tapi bet kalah paroho deui. Kagok nulis blog, nya dugi ka dieu wé, saheulaanan mah...